გორი — ქალაქი საქართველოს აღმოსავლეთ ნაწილში, შიდა ქართლის მხარის ადმინისტრაციული ცენტრი. მდებარეობს მტკვრის ხეობაში, მდინარე მტკვარსა და ლიახვის შესართავთან. ქალაქის სახელწოდება, სავარაუდოდ, მომდინარეობს ქართული სიტყვიდან "გორა" (ბორცვი), რაც დაკავშირებულია ისტორიულ გორის ციხესთან, რომელიც ქალაქის ცენტრში მდებარე გორაკ-ბორცვზეა აღმართული.
ისტორია:
გორი ძველი დროიდან იყო სტრატეგიული მნიშვნელობის წერტილი. ცნობილია, რომ იბერიის სამეფოს პერიოდში (ძვ. წ. IV-III საუკუნეები) აქ არსებობდა დასახლება. შუა საუკუნეებში იგი თბილისის საამიროს, შემდეგ კი ქართლის სამეფოს ნაწილი იყო. XIX საუკუნეში რუსეთის იმპერიის შემადგენლობაში შევიდა.
XX საუკუნეში გორი გაიხარა, როგორც იოსებ სტალინის (დაიბადა 1878 წელს გორში) სამშობლო. საბჭოთა პერიოდში აქ აშენდა სტალინის მუზეუმი (1957), რომელიც დღესაც ტურისტების ყურადღებას იპწევს. 2008 წლის აგვისტოს ომის დროს ქალაქი რუსეთის საჰაერო თავდასხმების შედეგად დაზიანდა.
კულტურა და ღირსშესანიშნაობები:
გორის ციხე: VII საუკუნით დათარიღებული ნაგებობა, რომელიც ქალაქის სიმბოლოდ ითვლება.
უფლისციხე: გორიდან 10 კმ-ში მდებარე უძველესი გამოქვაბული ქალაქი (ძვ. წ. I ათასწლეული), იუნესკოს მსოფლიო მემკვიდრეობის კანდიდატი.
სტალინის მუზეუმი: მოიცავს სტალინის სახლ-მუზეუმს, პირად ნივთებს და მის სამხატვრო კოლექციას.
ეკონომიკა და განათლება:
ქალაქი აგრარულ-ინდუსტრიული ცენტრია. განვითარებულია მევენახეობა, მეცხოველეობა და მრეწველობა (მათ შორის საკვები პროდუქტების წარმოება). გორში მდებარეობს გორის სახელმწიფო უნივერსიტეტი (დაარსდა 2006 წელს), რომელიც რეგიონის საგანმანათლებლო ცენტრია.
ტრანსპორტი:
გორი მნიშვნელოვანი სატრანსპორტო კვანძია, მდებარეობს თბილის-ქუთაისის მაგისტრალზე. რკინიგზის სადგური აკავშირებს ქალაქს საქართველოს სხვა რეგიონებთან.
სხვა საკვანძო ინფორმაცია:
მოსახლეობა: დაახლოებით 48,000 ადამიანი (2025 წლის მონაცემებით).
კლიმატი: ზომიერად კონტინენტური, ცხელი ზაფხულით და ნოტიო ზამთრით.
გორი თავისი ისტორიული მემკვიდრეობით, უნიკალური ღირსშესანიშნაობებით და ბუნებრივი ლანდშაფტებით მნიშვნელოვანი ღირებულებაა საქართველოს ტურისტულ რუკაზე.
