მცხეთა — საქართველოს ისტორიული დედაქალაქი და ერთ-ერთი უძველესი ქალაქი, რომელსაც 3 000 წელზე მეტი ისტორია აქვს. მდებარეობს მტკვრისა და არაგვის მდინარეთა შესართავთან, თბილისიდან 20 კმ-ის დაშორებით.
ძირითადი მახასიათებლები:
მოსახლეობა: დაახლოებით 7 500 ადამიანი (2023 წ.).
სტატუსი: მცხეთა-მთიანეთის მხარის ადმინისტრაციული ცენტრი.
UNESCO-ს მსოფლიო მემკვიდრეობა: მცხეთას ისტორიული ძეგლები შეტანილია მსოფლიო მემკვიდრეობის სიაში.
ისტორიული მნიშვნელობა
მცხეთა ძვ. წ. V-IV საუკუნეებიდან იყო იბერიის სამეფოს დედაქალაქი. აქ მოხდა:
ქრისტიანობის ოფიციალური მიღება საქართველოში (337 წ.)
წმინდა ნინომ მცხეთაში ქადაგება
საქართველოს სამეფოს პოლიტიკური და სულიერი ცენტრი (IV საუკუნემდე)
ღირსშესანიშნაობები
სვეტიცხოვლის საკათედრო ტაძარი (XI ს.)
UNESCO-ს მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლი
აშენებულია ქართლის მეფე მირიან III-ისა და ნათია დედოფლის მიერ
აქ ინახება ქრისტეს სამოსელი, რომელიც ელიოზ მცხეთელმა იერუსალიმიდან წამოიღო
ჯვრის მონასტერი (VI ს.)
შოთა რუსთაველის "ვეფხისტყაოსნის" პირველი ხელნაწერი აღმოაჩინეს აქ
სამხრეთ კავკასიაში უძველესი ქრისტიანული ნაგებობა
სამთავროს ტაძარი (IV ს.)
პირველი ქრისტიანული ტაძარი საქართველოში
აშენებულია მეფე მირიანის ბრძანებით
ანტიოქიის კარიბჭე (I-III სს.)
იბერიის სამეფოს უძველესი გალავნის ნაშთები
არქეოლოგიური მუზეუმი
გამოფენილია ანტიკური და შუა საუკუნეების არტეფაქტები
კულტურა და ტრადიციები
მცხეთობა (წლიური რელიგიური დღესასწაული) – 28 აგვისტოს, სვეტიცხოვლის დღე
მცხეთური ღვინო – უძველესი ღვინის მრეწველობის ტრადიციები
ხელნაკეთობები – ტრადიციული ქართული ხუროთმოძღვრების ნიმუშები
როგორ მივიდეთ მცხეთაში?
თბილისიდან: მარშრუტკა/ავტობუსი (30-40 წთ), ავტომობილი (20 წთ)
მეტრო+ტაქსი: დიდუბედან/ნაძალადევიდან
საინტერესო ფაქტები
მცხეთას სახელი მომდინარეობს სიტყვიდან "მცხე" (ძველქართულად "ხე"), რადგან აქ წმინდა ნინომ ცხოვრების ხე დაუნგრია.
"ვეფხისტყაოსნის" პირველი ხელნაწერი ჯვრის მონასტერში იპოვეს.
მცხეთის ტაძრები მსოფლიოში ქრისტიანული არქიტექტურის ერთ-ერთი საუკეთესო ნიმუშია.
მცხეთა — საქართველოს სულიერი და ისტორიული გულის ნაწილი. თუ გაინტერესებთ ქრისტიანული არქიტექტურა, არქეოლოგია ან უძველესი ქართული ისტორია, ეს ქალაქი უნდა ნახოთ!